Modern Historians about Macedonia – Alan Fildes

 

Alexander the Great is one of the most celebrated figures of classical  antiquity. 

 

Born in a remote kingdom in northern Greece, as one of several royal sons,Alexander displayed leadership abilities at an early age and carved out a role for himself as heir to the Macedonian throne.Following the death of his father,Philip II,Alexander III secured the whole of Greece and prepared to lead its allied states against the massive Persian empire.

Alan Fildes and Joann Fletcher, Alexander the Great, Son of the Gods, page 6

 

 

Everywhere he went, Alexander founded Greek cities. By the time he died he ruled over the greatest empire the world has ever seen-an empire composed of millions of ethnically diverse peoples were united by a common Greek tongue.

 

 Alan Fildes and Joann Fletcher, Alexander the Great,Son of the Gods,page 7

 

 

Located in the northern extremity of Greece, and cut off from its neighbours by its mountainous terrain, ancient Macedonia’s relative isolation produced a distinctly seperate culture. Although the Macedonians spoke a Greek dialect, worshipped Greek gods and traced their nation’s origins from Olympian gods, their customes and northern Doric accent were markedly different from those of the people of the rest of Greece, who saw the Macedonia as a largely insignificant, backward monarchy, to be looked upon with suspicion, Yet this was the kingdom that produced Alexander the Great, the most powerful ruler Greece would ever know.

 

Alan Fildes and Joann Fletcher, Alexander the Great, Son of the Gods, page 12

Modern Historians about Macedonia – John Anthony Cramer

 

A geographical and historical description of ancient Greece, with a map and plan of Athens by Cramer, J. A. (1793-1848)

 

Judging from their historical nomenclature, and the few words that have been preserved to us, we may evidently trace a Greek foundation in their language, whatever idiomatic differences might exist between it and the more cultivated dialects of southern Greece.

 

A geographical and historical description of ancient Greece, with a map and plan of Athens by Cramer, J. A. (1793-1848), page 165

 

 

The origin of the Macedonian dynasty is a subject of some intricacy and dispute. There is one point however, on which all the ancient authorities agree; Namely, that the royal family of that country was of the race of the Temenidae of Argos, and descended from Hercules.

The difference of opinion principally regards the individual of that family to whome the honour of founding this illustrious monarchy is to be ascribed.

 

A geographical and historical description of ancient Greece, with a map and plan of Athens by Cramer, J. A. (1793-1848), page 166

 

 

 

The name of Alexander frequently occurs in the history of Herodotus. This prince was enabled to render important services to the  cause of Greece, notwithstanding the occupation of his dominions by an overwhelming force of Persians, which compelled him to limit his exertions to the conveying of such secret intelligence to the greek commanders {...}

 

 

A geographical and historical description of ancient Greece, with a map and plan of Athens by Cramer, J. A. (1793-1848),page 168 

Modern historians about Macedonia – Peter Morris Green

 

Alexander of Macedon,356-323 B.C.:

A Historical Biography

The men of Lower Macedonia worshipped Greek gods; the royal family claimed descent from Heracles. But the highlanders were much addicted to Thracian deities, Sabazius, the Clodones and Mimallones, whose wild orgiastic cult-practices closely resembled those portrayed by Euripides in the Bacchae.

 

The sovereigns of Lower Macedonia were equally determined to annex these ‘out-kingdoms’, whether by conquest, political persuasion, or dynastic inter-marriage. Lyncestis was ruled by descendants of the Bacchiad dynasty, who had moved on to Macedonia after their expulsion from Corinth in 657 B.C. Excavations at Trebenishte have revealed a wealth of gold masks and tomb furniture of the period between 650 and 600;these were powerful princes in the true Homeric tradition, like the kings of Cyprus. The Molossian dynasty of Epirus, on the marches of Orestis and Elimiotis, claimed descent from Achilles, through his grandson Pyrrhus – a fact destined to have immeasurable influence on the young Alexander, whose mother Olympias was of Molossian stock.

The Argeads themselves, as we have seen, headed their pedigree with Heracles, and could thus (since Heracles was the son of Zeus) style themselves ‘Zeus-born’ like any Mycenaean dynast: both Zeus and Heracles appear regularly on Philip’s coinage.

page 5

Alexander I had, of course, pointed the way, and not merely in the field of territorial expansion. He worked hard to get Macedonia  accepted as a member of the Hellenic family.

page 8-9

For the first time he [Philip] began to understand how Macedonia’s  outdated institutions, so despised by the rest of Greece , might prove a source of strenght when dealing with such opponents.

page 16

Like that other feudally organized horse-breeding state, Thessaly, Macedonia possessed a fine heavy cavalry arm.

page 17

Lyncestis had more or less seceded from Macedonian control;

page 22

In less than four years he had transformed Macedonia from a backward and primitive kingdom to one of the most powerful states in the Greek world.

page 32

Aristotle found support for his thesis in facts drawn from geopolitics or ‘natural law’.Greek superiority had to be proved demonstrably innate, a gift of nature. In one celebrated fragment he counsels Alexader to be ‘a hegemon[leader] of Greeks and a despot to the barbarians, to look after the former as after friends and relatives, and to deal with the latter as with beasts or plants’.

page 58

Besides, he [Alexander] had the whole body of Greek civilized opinion behind him.Euripides held that it was proper (eikos) for ‘barbarians’; to be subject to Greeks. Plato and Isocrates both thought of all non-Hellenes as natural enemies who could be enslaved or exterminated at will. Aristotle himself regarded a war against barbarians as essentially just.

page 59

Egypt:Sunken ruins of Cleopatra's palace

 

Μακεδονία:Ο Ανδρόνικος στη Βεργίνα(1980)

 

Το Αρχείο της ΕΡΤ παρουσιάζει ένα μοναδικό επεισόδιο-ντοκουμέντο από την εκπομπή ”Η ΕΡΤ στη Βόρειο Ελλάδα” παραγωγής 1980, με τίτλο ”Ο Ανδρόνικος στη Βεργίνα”.

 

Η ΕΡΤ ΣΤΗ ΒΟΡΕΙΟ ΕΛΛΑΔΑ

Ο ΑΝΔΡΟΝΙΚΟΣ ΣΤΗ ΒΕΡΓΙΝΑ

 

Η εκπομπή ”Η ΕΡΤ στη Βόρειο Ελλάδα” είναι μια σειρά ντοκιμαντέρ επιμορφωτικού χαρακτήρα που ερευνά και προβάλλει θέματα από τη ζωή στη Βόρεια Ελλάδα. Το συγκεκριμένο επεισόδιο είναι αφιερωμένο στο Μανόλη Ανδρόνικο και στις αρχαιολογικές ανασκαφές που βρίσκονται σε εξέλιξη στη Βεργίνα, στη θέση των αρχαίων Αιγών, πρωτεύουσα του Μακεδονικού Βασιλείου κατά τους κλασικούς και ελληνιστικούς χρόνους. Οι συντελεστές της εκπομπής επισκέπτονται το χώρο της Βεργίνας τρία χρόνια μετά τις πρώτες ανακαλύψεις και συνομιλούν με το Μανόλη Ανδρόνικο σχετικά με την σημασία των ευρημάτων.

 

Ειδικότερα, στην αρχή του επεισοδίου, ο σπουδαίος αρχαιολόγος υποδέχεται τον σκηνοθέτη Γιάννη Σμαραγδή και τους υπόλοιπους συντελεστές στο χώρο των ανασκαφών και αναφέρεται στην απόφασή του να ολοκληρώσει το αρχαιολογικό του έργο στην περιοχή της Βεργίνας, το οποίο ξεκίνησε το 1951. Ακόμη, εξηγεί τις δυσκολίες που συνάντησε τα προηγούμενα χρόνια.

 

Έπειτα, μιλά για το Φίλιππο Β’, Βασιλιά της Μακεδονίας, την σημασία του πολιτικού έργου του σε σύγκριση και με το γιό του, Αλέξανδρο το Μέγα. Τονίζει πως τα δεδομένα αποδεικνύουν πως ο τάφος που ανέσκαψε είναι βασιλικός και διατυπώνει το επιχείρημά του πως η Βεργίνα είναι κτισμένη πάνω στην αρχαία πόλη των Αιγών.

 

Στην συνέχεια, ο Μανώλης Ανδρόνικος ξεναγεί τους συντελεστές της εκπομπής στο εργαστήριο συντήρησης των ευρημάτων και προβάλλει για πρώτη φορά σημαντικά αρχαιολογικά τεκμήρια -όπως ασπίδες- στην τηλεόραση. Αμέσως μετά, γίνεται λόγος για τη δουλειά των τεχνιτών στο βασιλικό τάφο και αναδεικνύεται η σημασία της συντήρησης των αρχαιολογικών ευρημάτων. Επιπλέον, ο σπουδαίος αρχαιολόγος μιλά για τα έργα που μένει να γίνουν στο χώρο του μεγάλου τύμβου αλλά και η θέληση των αρχαιολόγων να αναδειχθούν υπολείμματα του αρχαίου τείχους και η έρευνα στο χώρο των ανακτόρων. Τέλος, επισημαίνει πως σταδιακά θα αποχωρήσει από τις ανασκαφές, δίνοντας τη θέση του στη νέα γενιά αρχαιολόγων.

 

Κατά τη διάρκεια της εκπομπής προβάλλονται φωτογραφίες των αρχαιολογικών ευρημάτων του βασιλικού τάφου του Φιλίππου Β’ στη Βεργίνα.

 

Έτος παραγωγής: 1980

Πρώτη προβολή επεισοδίου: 18/8/1980

Σκηνοθεσία: Γιάννης Σμαραγδής

Ρεπορτάζ: Νίκος Βολωνάκης, Χρήστος Χριστοδούλου

 

Η έρευνα στην περιοχή συνεχίζεται ως σήμερα από την συνεργάτιδα του Ανδρόνικου, Αγγελική Κοτταρίδη η οποία με την ομάδα της συνέβαλε στην αποκατάσταση του ανακτόρου και τη δημιουργία του νέου Πολυκεντρικού Μουσείου Αιγών. 

Macedonia during the Spread of Christianity (down to 180 A.D.)

 

Map depicting the Spread of Christianity down to 180 A.D. by Adolf Harnack

Detail from the map

 

Macedonia lies where is currently the Greek Province of Macedonia. 

On the other hand the map shows clearly Skopje out of Macedonia, while being a part of Moesia Superior.

 

Ancient writers about Macedonia – Velleius Paterculus

 

In this period, sixty-five years before the founding of Rome, Carthage was established by the Tyrian Elissa, by some authors called Dido.

About this time also Caranus, a man of royal race, eleventh in descent from Hercules, set out from Argos and seized the kingship of Macedonia. From him Alexander the Great was descended in the seventeenth generation, and could boast that, on his mother’s side, he was descended from Achilles, and, on his father’s side,from Hercules.

 

Velleius Paterculus,History of Rome,I

Ακολουθώντας τα ίχνη του Κ. Αξελού

Η διαδρομή και οι αναζητήσεις ενός μεγάλου διανοητή

 

Η συγγραφέας και σύντροφος του μεγάλου διανοητή Κώστα Αξελού τα τελευταία τριάντα χρόνια της ζωής του, Κατερίνα Δασκαλάκη, με το βιβλίο της Κώστας Αξελός, η νοσταλγία του μέλλοντος επιχειρεί να ανασυνθέσει τη διαδρομή του βίου του και τις φιλοσοφικές αναζητήσεις του. Η Δασκαλάκη αρχικά καταδύεται στο γενεαλογικό παρελθόν του Αξελού και φέρνει στην επιφάνεια τους προγόνους του και την αστική κοινωνική τους εδραίωση.

 

Ο Κώστας Αξελός γεννήθηκε το 1924 στην Αθήνα. Για τη δημοτική του εκπαίδευση και τις πρώτες τρεις τάξεις του γυμνασίου πήγε στη Σχολή Μακρή, ένα από τα καλύτερα ιδιωτικά της Αθήνας, και κατόπιν, επειδή το θεωρούσε αστικό σχολείο, συνέχισε στο Βαρβάκειο. Ταυτόχρονα παρακολουθούσε μαθήματα στο Γαλλικό Ινστιτούτο και στη Γερμανική Σχολή και ήρθε σε επαφή με το έργο του Μαρξ, του Χέγκελ, του Νίτσε, του Γκαίτε.

 

Η συγγραφέας, για τις ανάγκες της βιογραφίας του Αξελού, ορθώς αναφέρεται στη μεγαλοαστική καταγωγή του. Αναδεικνύεται έτσι όμως πιο έντονα η ταξική αποστασία του, αφού σταδιακά προσχώρησε στη μαρξιστική θεώρηση του κόσμου, και στη Νομική Σχολή όπου εισήλθε εντάχθηκε στην ΟΚΝΕ, τη νεολαία του ΚΚΕ, και στην Αντίσταση κατά της γερμανικής κατοχής. Γρήγορα ανέλαβε καθοδηγητικό ρόλο και πολέμησε εναντίον των Γερμανών και των συνεργατών τους και έλαβε μέρος και στις μάχες του Δεκέμβρη του 1944. Συνελήφθη μάλιστα, αλλά κατάφερε να δραπετεύσει και να ακολουθήσει τον ΕΛΑΣ. Όταν επέστρεψε στην Αθήνα αρθρογραφούσε στον Ριζοσπάστη και σε άλλα έντυπα και δίδασκε μαρξιστική θεωρία στα φροντιστήρια του κόμματος.

Στο Ματαρόα

Τον Δεκέμβριο του 1945 ήταν ένας από τους νέους διανοουμένους και καλλιτέχνες που έφυγαν από την Ελλάδα με το θρυλικό πλέον πλοίο Ματαρόα και έφθασε τελικά στο Παρίσι. Εκεί ο Αξελός, παρόλο που το 1947 διεγράφη από το ΚΚΕ, συνέχισε την ταξική του αποστασία με έναν άλλο τρόπο. Αφοσιώθηκε στις φιλοσοφικές σπουδές του και αργότερα στην παραγωγή του έργου του, ζώντας λιτά και αντισυμβατικά μέχρι τον Φεβρουάριο του 2010, που έφυγε από τη ζωή, χωρίς κανένα αίσθημα ιδιοκτησίας και επιπλέον χωρίς εγωιστικές συμπεριφορές στις προσωπικές και ερωτικές του σχέσεις, όπως με προσοχή και μια σχετική απόσταση περιγράφει η συγγραφέας.

 

 Ο Αξελός ολοκλήρωσε σε δυόμισι χρόνια τον πρώτο κύκλο σπουδών στη Φιλοσοφική Σχολή της Σορβόννης και το 1948 παρακολούθησε στη Βασιλεία το σεμινάριο του Καρλ Γιάσπερς, παρόλο που το 1949 το ελληνικό κράτος ζήτησε την έκδοσή του και το 1951 τον καταδίκασε σε θάνατο. Ήδη όμως άρχισε να εργάζεται στο γαλλικό Εθνικό Κέντρο Επιστημονικών Ερευνών, με κύριο αντικείμενο έρευνας τον Μαρξ και τον Ηράκλειτο, και να δημοσιεύει φιλοσοφικές μελέτες και άρθρα.

 

Το 1952 εκδόθηκε στην Αθήνα το πρώτο του βιβλίο με τον τίτλο Φιλοσοφικές δοκιμές, το οποίο περιείχε κείμενα από την εποχή που ήταν ακόμα στην Ελλάδα, αλλά και μερικά της γαλλικής περιόδου του, για την αρχαιοελληνική αλλά και την ευρωπαϊκή φιλοσοφία. Η Δασκαλάκη από το σημείο αυτό ακολουθεί και αφηγείται την προσωπική ζωή του Αξελού παράλληλα με την εμπλοκή του στις διανοητικές διεργασίες στη Γαλλία και τη δική του φιλοσοφική και συγγραφική εξέλιξη. Το 1954 δημοσιεύει στο περιοδικό Esprit τη μελέτη του Η μοίρα της σύγχρονης Ελλάδας, στην οποία ασκεί μια διεισδυτική κριτική στην ελληνική κοινωνία και στην αδυναμία της να ενσωματώσει τη νεωτερικότητα. Μια αμνηστία που χορηγήθηκε επέτρεψε στον Αξελό να ταξιδέψει στην Ελλάδα το 1956. Έκτοτε επισκέπτεται συχνά την Ελλάδα αλλά η βάση της ζωής και της διανοητικής παραγωγής του παρέμεινε το Παρίσι. Εκεί, στη Σορβόννη, το 1959, θα υποστηρίξει τις δύο διδακτορικές διατριβές του, την κύρια Ο Μαρξ και η τεχνική και τη δευτερεύουσα Ο Ηράκλειτος και η φιλοσοφία.

 

Η μεγαλοαστική καταγωγή, η ταξική αποστασία, η διαφυγή και τα δημιουργικά χρόνια στο Παρίσι.

 

Με αυτές αρχίζει ουσιαστικά να συγκροτείται το πρώτο corpus του φιλοσοφικού έργου του Αξελού, που αποτελείται από τρεις τριλογίες και ολοκληρώνεται περίπου το 1980. Σε αυτές συγκαταλέγονται τα βιβλία με βάση τις διατριβές του, που μεταφράστηκαν στα ελληνικά, όπως και τα γνωστά και επίσης μεταφρασμένα Προς την πλανητική σκέψη (1964), Το παιχνίδι του κόσμου (1969),Για μια προβληματική ηθική (1972) και Ορίζοντες του κόσμου (1974). Η Δασκαλάκη, με αναφορές και σε άλλους σχολιαστές του έργου του Αξελού και με παραθέσεις αποσπασμάτων του ιδίου, αναπτύσσει συνοπτικά και εύληπτα την προβληματική του. Οι βασικοί της άξονες είναι η περιπλάνηση στην ολότητα του κόσμου στη σύγχρονη εποχή, ο κόσμος και οι δυνάμεις που τον κινούν και το παιχνίδι του ανθρώπου σε αυτόν, η τεχνική διαχείριση των πραγμάτων. Διακρίνεται δε και για την ποιητικότητα της εκφοράς της.

 

Ο Γαλλικός Μάης

Αν και δήλωνε αριστερός πέρα από τη διάκριση Αριστεράς – Δεξιάς και είχε αρχίσει να απομακρύνεται από τη μαρξιστική ερμηνεία του κόσμου, έλαβε ενεργά μέρος στον Μάη του ’68. Παράλληλα, για αρκετά χρόνια δίδαξε στη Σορβόννη και έδωσε διαλέξεις σε πάμπολλες χώρες, όπως και στην Ελλάδα. Επηρέασε τη φιλοσοφική σκέψη στη Γαλλία και ως εισηγητής και μεταφραστής του Χάιντεγκερ, το έργο του οποίου τον καθόρισε σημαντικά, αν και πάντα είχε μια επικριτική απορία απέναντί του για τη φιλοναζιστική του στάση. Ακόμα συμμετείχε στην έκδοση του φιλοσοφικού περιοδικού Arguments και το 1960 ίδρυσε την ομώνυμη σειρά στις εκδόσεις Minuit, όπου εκδίδονταν επιλεγμένα θεωρητικά βιβλία.

 

Έως τον θάνατο του,δε,συνέχισε τις φιλοσοφικές αναζητήσεις του, συχνά σε πιο προσωπικό τόνο, με νέες θεωρήσεις και έννοιες, όπως μεταφιλοσοφία ή φιλικότητα, με τελευταία του βιβλία το Αυτό που επέρχεται και το ανολοκλήρωτο Σε αναζήτηση του α-διανόητου.

 

Η Δασκαλάκη, η οποία διακριτικά μένει στην άκρη του αφηγηματικού της πίνακα, κλείνει τη βιογράφηση με ένα εξομολογητικό επίμετρο και πραγματώνει ένα πολυεπίπεδο έργο αναφοράς για τον Κώστα Αξελό, αποτυπώνοντας επιπλέον και τη φιλοσοφική σκηνή, και όχι μόνο, της εποχής του.

 

Κώστας Καρακώτιας,Η Καθημερινή/Τέχνες και Γράμματα

Κατερίνα Δασκαλάκη

Κώστας Αξελός, η νοσταλγία του μέλλοντος

 Βιβλιοπωλείον της Εστίας, 2023

👉Κατερίνα Δασκαλάκη:«Για τον Αξελό ο τελευταίος μεγάλος συστηματικός φιλόσοφος ήταν ο Χέγκελ»