1912:Η Είσοδος του Ελληνικού Στρατού στη Θεσσαλονίκη

 

Εκδηλώσεις Μνήμης 120 χρόνια από τον θάνατο του Παύλου Μελά

 

Με αφορμή τη συμπλήρωση 120 χρόνων από τον θάνατο του Παύλου Μελά, το Ίδρυμα Μουσείου Μακεδονικού Αγώνα και της Νεότερης Ιστορίας της Μακεδονίας (ΙΜΜΑ) διοργανώνει ένα πλούσιο πρόγραμμα δράσεων και εκδηλώσεων που θα διεξαχθεί την περίοδο Οκτωβρίου-Δεκεμβρίου 2024 και μας προσκαλεί να αναστοχαστούμε και να επανανοηματοδοτήσουμε το πρόσωπο, τη συμβολή, το ιστορικό αλλά και το σύγχρονο αποτύπωμα του εμβληματικού Μακεδονομάχου.

 

Οι Εκδηλώσεις Μνήμης τελούν υπό την Αιγίδα του Υπουργείου Εσωτερικών του Τομέα Μακεδονίας και Θράκης.

 

Η έναρξη των επετειακών εκδηλώσεων του ΙΜΜΑ πραγματοποιείται το Σάββατο 12 Οκτωβρίου 2024 και ώρα 18:00, με την Κεντρική Εκδήλωση Μνήμης σε συνδιοργάνωση με το Εμπορικό και Βιομηχανικό Επιμελητήριο Θεσσαλονίκης (ΕΒΕΘ),στην Αίθουσα Εκδηλώσεων του ΕΒΕΘ. Ομιλητές θα είναι οι: Κωνσταντίνoς Π. Γκιουλέκας, Υφυπουργός Εσωτερικών, αρμόδιος για θέματα Μακεδονίας και Θράκης και Βασίλειος K. Γούναρης, Καθηγητής Ιστορίας Νεοτέρων Χρόνων του ΑΠΘ.

 

Το συνολικό πρόγραμμα δράσεων περιλαμβάνει εκτός από την κεντρική εκδήλωση, θεματικές ξεναγήσεις στο Μουσείο Μακεδονικού Αγώνα, συζήτηση Στρογγυλής Τράπεζας με τη συμμετοχή πανεπιστημιακών καθηγητών και ιστορικών στο Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης, Θεατρικό Δρώμενο Δραματοποιημένης Αφήγησης στους εκθεσιακούς χώρους του νεοκλασικού κτηρίου του ΙΜΜΑ, ξενάγηση για το κοινό την Ημέρα Μνήμης του Μακεδονικού Αγώνα, καθώς και το νέο Εκπαιδευτικό Πρόγραμμα «Ο Παύλος Μελάς και η πορεία του στη Μακεδονία» για σχολικές ομάδες.

 

Κεντρική Εκδήλωση Μνήμης

Σάββατο 12 Οκτωβρίου 2024, ώρα 18:00

Αίθουσα Εκδηλώσεων Εμπορικού και Βιομηχανικού Επιμελητηρίου Θεσσαλονίκης (ΕΒΕΘ)

Συνδιοργάνωση: ΕΒΕΘ

 

Ομιλητές:

Κωνσταντίνος Π. Γκιουλέκας, Υφυπουργός Εσωτερικών, αρμόδιος για θέματα Μακεδονίας και Θράκης

Βασίλειος K. Γούναρης, Καθηγητής Ιστορίας Νεοτέρων Χρόνων ΑΠΘ

 

Στρογγυλή Τράπεζα

 

Τετάρτη 13 Νοεμβρίου 2024, ώρα 18:00

Αμφιθέατρο Κεντρικής Βιβλιοθήκης ΑΠΘ

 

Ομιλητές:

Βασίλειος K. Γούναρης, Καθηγητής Ιστορίας Νεοτέρων Χρόνων ΑΠΘ

Ιωάννης Στεφανίδης, Καθηγητής Διπλωματικής Ιστορίας ΑΠΘ

Βλάσης Βλασίδης, Καθηγητής Σύγχρονης Βαλκανικής Ιστορίας ΠΑΜΑΚ

Κωνσταντίνος Σ. Παπανικολάου, Δρ. Ιστορίας ΑΠΘ – Επιστημονικός Συνεργάτης ΙΜΜΑ

 

Συντονισμός:

Δημήτριος Λυβάνιος, Επίκουρος Καθηγητής Νεότερης Ελληνικής και Ευρωπαϊκής Ιστορίας ΑΠΘ

 

Ημέρα Μνήμης του Μακεδονικού Αγώνα

Κυριακή 13 Οκτωβρίου 2024, 11:00 – 14:00

Μουσείο Μακεδονικού Αγώνα

 

Ελεύθερη είσοδος για το κοινό – Ξεναγήσεις στις 11:00/12:00/13:00

 

Θεματικές Ξεναγήσεις στο Μουσείο Μακεδονικού Αγώνα

Σάββατο 19 Οκτωβρίου 2024, 11:00 – 12:00

Τετάρτη 30 Οκτωβρίου 2024, 18:00 – 19:00

Τετάρτη 6 Νοεμβρίου 2024, 18:00 – 19:00

Σάββατο 16 Νοεμβρίου 2024, 11:00 – 12:00

 

Εκπαιδευτικό Πρόγραμμα «Ο Παύλος Μελάς και η πορεία του στη Μακεδονία» για σχολικές ομάδες μαθητών/-τριών Ε΄ & Στ΄ Δημοτικού – Α΄, Β΄, Γ΄ Γυμνασίου

Οκτώβριος – Δεκέμβριος 2024

 

Θεατρικό Δρώμενο Δραματοποιημένης Αφήγησης

Δεκέμβριος 2024

Μουσείο Μακεδονικού Αγώνα  

Amphipolis - Αμφίπολις

 

Athenian colony of strategic importance, near the fruitful Strymon vale and the Pangaion gold mines. Amphipolis was founded in 438/ 437 BC, though the region had been inhabited in the prehistoric period.

 

The numerous finds from the excavations are housed in the Archaeological Museum of Amphipolis and in the Archaeological Museum of Kavala.

 

Archaeological finds from the mouth of the Strymon estuary show the presence of man from as early as the Neolithic period on both banks of the river, and continuous habitation into the Bronze Age period. The nearest Neolithic settlement to Amphipolis was discovered on a hill adjacent to the ancient city known as Hill 133, where rich finds from its cemetery show that a considerable settlement also existed in the Early Iron Age.

 

With the foundation of the Greek cities at the mouth of the Strymon from the middle of the 7th c. BC, Greek culture started progressively to penetrate into the interior. The graves in the cemetery of the settlement on Hill 133 change their form, and the grave goods are now dominated by cultural elements of the Greek world: figurines, coins, and above all vases imported from the cities of southern Greece (Corinth, Athens) and the Ionian cities of the north Aegean. The presence of the Ionian world is also apparent in the sculptures of the late Archaic and early Classical periods found in the neighbourhood of Hill 133 and on the site of ancient Amphipolis. Local tradition survives in the metal working, especially the bronze and gold ornaments.

 

After they established themselves at Eion, at the mouth of the Strymon, in 476 BC, the Athenians made their first abortive attempt at colonising in the Amphipolis area with their short-lived settlement at the site of Ennea Hodoi, which was quickly wiped out (464BC). It remains an open question whether Ennea Hodoi is to be identified with the settlement on Hill 133, where the destruction level dates to the mid-5th century BC, or with Amphipolis itself, where in the vicinity of the north wall excavation has uncovered an establishment prior to the 5th century BC wall.

 

The foundation of Amphipolis finally in 438/ 437 BC, in the time of Pericles, by the general Hagnon was a great success for the Athenians, whose chief purpose was to ensure control of the rich Strymon hinterland and the Pangaion mines. Their success, however, was again short- lived, because at the end of the first decade of the Peloponnesian War (442 BC) Amphipolis broke away from its mother city, Athens, and remained independent until its incorporation into the kingdom of Macedonia by Philip II (357 BC).

 

Under the Macedonians Amphipolis remained a strong city within the Macedonian kingdom, with its own domestic autonomy and having considerable economic and cultural prosperity. Excavation has revealed a large part of the walls and some of the sanctuaries and public and private buildings of the city.

 

The bigger and better protected gate of the city (gate C) lies at the norhtern part of the walls. The brigde over the Strymon river was made of wooden beams.

 

After the Roman conquest of Macedonia (168 BC) Amphipolis was made the capital of Macedonia Prima, one of the four divisions into which Macedonia was divided. The Roman period was a time of prosperity within the bounds of Roman world dominion. As a station on the Via Egnatia and the capital of a rich hinterland, the city grew economically and culturally. It did indeed experience devastations and sackings, but with the support of the Roman emperors, particularly Augustus and Hadrian, it remained one of the most important urban centres in Macedonia until late antiquity. The city's prosperity is reflected in its monumental buildings with mosaic floors and mural paintings as well as the archaeological finds brought to light in the excavations.

ΜΑΚΕΔΟΝΩΝ ΠΡΩΤΗΣ  - 

 Η πόλη ιδρύθηκε το 438/7 π.Χ., η περιοχή όμως είχε κατοικηθεί ήδη από την προϊστορική εποχή.

 

Αρχαιολογικά ευρήματα από την περιοχή των εκβολών του Στρυμόνα αποδεικνύουν ήδη από την Νεολιθική εποχή την ανθρώπινη παρουσία και στις δύο όχθες του ποταμού και τη συνέχεια της ζωής ως και την εποχή του Χαλκού. Ο πλησιέστερος στην Αμφίπολη νεολιθικός οικισμός εντοπίσθηκε σε γειτονικό στην αρχαία πόλη λόφο, γνωστό ως Λόφο 133, όπου αργότερα αναπτύχθηκε σημαντικός οικισμός στην Πρώιμη εποχή του Σιδήρου, όπως μαρτυρούν τα πλούσια ευρήματα του νεκροταφείου του.

 

Από τα μέσα του 7ου π.Χ. αιώνα, με την ίδρυση των ελληνικών πόλεων στις εκβολές του Στρυμόνα, αρχίζει η προοδευτική διείσδυση του ελληνικού πολιτισμού στην ενδοχώρα. Οι τάφοι στο νεκροταφείο του οικισμού του Λόφου 133 αλλάζουν μορφή και στα κτερίσματά τους επικρατούν τα πολιτιστικά στοιχεία του ελληνικού κόσμου, ειδώλια, νομίσματα, και προπαντός αγγεία επείσακτα από τις νοτιοελλαδικές πόλεις (Κόρινθο, Αθήνα) και από τις Ιωνικές πόλεις του Βόρειου Αιγαίου.

 

Η παρουσία του ιωνικού κόσμου είναι εμφανής και στα γλυπτά υστεροαρχαϊκών και πρώιμων κλασικών χρόνων που βρέθηκαν στην περιοχή του Λόφου 133 αλλά και στη θέση της Αρχαίας Αμφιπόλεως. Η τοπική παράδοση επιβιώνει στη μεταλλοτεχνία και προπάντων στα χάλκινα και χρυσά νομίσματα.

 

Μετά την εγκατάστασή τους στην Ηιόνα, στις εκβολές του Στρυμόνα, το 476 π.Χ., οι Αθηναίοι πραγματοποίησαν και την πρώτη ανεπιτυχή απόπειρα αποικισμού στην περιοχή της Αμφιπόλεως με την βραχύχρονη εγκατάστασή τους στο πόλισμα Εννέα Οδοί, που γρήγορα αφανίστηκε (464 π.Χ.). Παραμένει ακόμα ανοιχτό για την έρευνα πρόβλημα η ταύτιση των Εννέα Οδών με τον οικισμό του Λόφου 133, το στρώμα καταστροφής του οποίου χρονολογείται γύρω στα μέσα του 5ου αιώνα π.Χ. ή με την ίδια την Αμφίπολη, στην περιοχή του βόρειου τείχους της οποίας, οι ανασκαφές έχουν εντοπίσει μια προγενέστερη από το τείχος του 5ου αιώνα εγκατάσταση.

 

Στην εποχή των Μακεδόνων η Αμφίπολις αναδείχτηκε σε ισχυρή πόλη του Μακεδονικού βασιλείου με εσωτερική αυτονομία και με σημαντική οικονομική και πολιτιστική άνθιση.

 

Οι ανασκαφές έχουν αποκαλύψει μεγάλο μέρος από τα τείχη και ορισμένα από τα ιερά και τα ιδιωτικά και τα δημόσια κτήρια της πόλης.

 

Μετά την κατάκτηση της Μακεδονίας από τους Ρωμαίους (168 π.Χ.) η Αμφίπολις ορίζεται πρωτεύουσα της Πρώτης Μερίδος της Μακεδονίας.

 

Η Ρωμαϊκή Εποχή είναι για την Αμφίπολη περίοδος ακμής μέσα στο πλαίσιο της κοσμοκρατορίας των Ρωμαίων. Σταθμός της Εγνατίας Οδού και πρωτεύουσα μιας πλούσιας ενδοχώρας, η πόλη αναπτύσσεται οικονομικά και πολιτιστικά. Γνωρίζει βέβαια καταστροφές και λεηλασίες αλλά με την υποστήριξη και των Ρωμαίων αυτοκρατόρων, ιδιαίτερα του Αυγούστου και του Αδριανού, παραμένει ένα από τα σημαντικά αστικά κέντρα της Μακεδονίας ως την ύστερη αρχαιότητα. Η ακμή της πόλης αντικατοπτρίζεται στα μνημειακά κτήρια με τα ψηφιδωτά δάπεδα και τις τοιχογραφίες, αλλά και στα αρχαιολογικά ευρήματα που οι ανασκαφές έχουν φέρει στο φως.