Θύρα μακεδονικού τάφου - Door of a macedonian grave

 

© Αρχαιολογικό Μουσείο Θεσσαλονίκης 

 

Μαρμάρινη πόρτα μακεδονικού τάφου Αγίας Παρασκευής Θεσσαλονίκης

Στην περιοχή της Αγίας Παρασκευής (αρχαίος Ανθεμούντας), διαπιστώνεται έντονη διαχρονική κατοίκηση από τα προϊστορικά χρόνια μέχρι και σήμερα. Στη θέση «Μικρή Τούμπα», 30 χλμ. νοτιοανατολικά της Θεσσαλονίκης, ερευνήθηκε το 1983 ένας μνημειακός μακεδονικός τάφος (οι μακεδονικοί τάφοι αποτελούν το χαρακτηριστικό ταφικό μνημείο της ελίτ του μακεδονικού βασιλείου κυρίως κατά τον 4ο αι. π.Χ.).

Πρόκειται για μεγάλο (μήκος 6,50 μ., πλάτος 4 μ., ύψος 4,80 μ.) και εξαιρετικά επιμελημένο μνημείο, χτισμένο με πώρινους δόμους. Μπροστά από την είσοδο υπάρχει μεγάλη αυλή με τοίχους χτισμένους με πλιθιά, επιχρισμένους με λευκό κονίαμα, όπως και ο δρόμος που οδηγεί στην είσοδο του τάφου και έχει μήκος 20 μέτρα. Όλη η πρόσοψη είναι λευκή εκτός από το επάνω μέρος που έχει ζωγραφιστή αρχιτεκτονική διακόσμηση με μαύρο, κόκκινο και μπλε χρώμα. Οι τοίχοι και των δύο θαλάμων είναι ζωγραφισμένοι σε ζώνες με τέσσερις αποχρώσεις: μαύρο, λαδοπράσινο, ώχρα και κόκκινο. Ήταν συλημένος ήδη από την αρχαιότητα, αλλά διασώθηκαν ορισμένα κτερίσματα που μας βοηθούν να χρονολογήσουμε το μνημείο στα τέλη του 4ου αι. π.Χ.

Ο τάφος έφερε μεγάλη δίφυλλη μαρμάρινη εξώπορτα, η οποία σώζεται σε εντυπωσιακή κατάσταση και εκτίθεται σήμερα στο μουσείο, δίνοντας μία εικόνα της μνημειακότητας, της τεχνικής και καλλιτεχνικής αρτιότητας των μακεδονικών τάφων. Έχει ύψος 2,48 μ. και διατηρεί όλα τα χάλκινα εξαρτήματά της: διακοσμητικά καρφιά (εφηλίδες), περίτεχνη λαβή, ρόπτρο, κλειδαριά. Τα βαριά μαρμάρινα θυρόφυλλα άνοιγαν εύκολα χάρη σε τροχούς που ακολουθούσαν μολύβδινους οδηγούς επάνω στο δάπεδο. 

 

Marble door of the Macedonian Tomb of Agia Paraskevi, near Thessaloniki

The region of Agia Paraskevi (ancient Anthemous) has been inhabited incessantly from prehistoric times to this day. A monumental Macedonian tomb was found in 1983, at "Mikri Toumba", a site located 30 km southeast of Thessaloniki. The so-called Macedonian tombs were the characteristic burial monument for the elite of the Macedonian kingdom, mainly during the 4th c. BC.

This tomb is a large (6.50 m. long, 4 m. wide, 4.80 m. high) remarkably elaborate monument, built with poros blocks. a large court is found in front of the entrance, with walls on each side made of mudbricks that were coated with white plaster, as was the 20 m.-long road that led to the entrance of the tomb. The entire facade was white, apart from the upper part, which bore painted architectural decorations in black, red and blue. The walls of both interior chambers were painted in zones with four colours: black, olive green, ochre and red. It was looted already since ancient times, but several grave goods survived that help us date the monument to the late 4th c. BC.

The tomb had a marble double door, which was preserved in excellent condition and is now on display in the Museum, offering an idea of the monumentality, the technique and the craftsmanship found in Macedonian tombs. It is 2.48 m. high and preserves its bronze accessories: decorative nails, an ornate handle, a knocker, a keyhole. The opening of the heavy, marble leaves was facilitated by wheels that run along lead channels on the floor.

© ΑρχαιολογικόΜουσείο Θεσσαλονίκης