Λεπτομέρεια ζωφόρου με ιππείς στο επάνω μέρος των τοιχωμάτων
Εντοπίστηκε το 2001 κατά τη διάρκεια οικοδομικών εργασιών σε οικόπεδο του σύγχρονου οικισμού, και εντάσσεται στο ανατολικό νεκροταφείο της αρχαίας Πέλλας
Η εσωτερική διακόσμηση του τάφου των φιλοσόφων.Αρχές 3ου αι.π.Χ. Διακρίνονται οι μορφές των φιλοσόφων.
Με συνολικό μήκος Α-Δ 5,5μ. και πλάτος 3,5 μ., έχει εσωτερικό ύψος 3 μ. και καλυπτόταν από οριζόντια οροφή, σχηματισμένη από 8 επιμήκεις καλυπτήριες πλάκες. Το μεγαλύτερο μέρος του τάφου είχε χτιστεί μετά από τη λάξευση του φυσικού βράχου της περιοχής, ο οποίος σχηματίζει και το δάπεδο του θαλάμου, επιχρισμένος με υπόλευκο κονίαμα.
Λίθινη ορθογώνια βάση περίπου είναι κτισμένη σε επαφή με τη ΝΔ γωνία του θαλάμου και πάνω της ήταν στημένη ξύλινη νεκρική κλίνη στην οποία είχε αποτεθεί το σώμα ενός άνδρα περίπου 45-50 ετών. Στο δάπεδο του (συλημένου από την αρχαιότητα) τάφου βρέθηκαν επιπλέον τα οστά μιας νέας γυναίκας και ενός παιδιού περίπου 6 ετών.
Η μορφή του νεκρού, που ταυτίζεται με αστρονόμο.
Πολυάριθμα και πολύτιμα κτερίσματα πρέπει να περιέχονταν στον τάφο, αν κρίνουμε από όσα διέφυγαν τη σύληση ή βρέθηκαν στη σήραγγα των τυμβωρύχων. Το πλήθος των κεραμικών και μεταλλικών ευρημάτων που βρέθηκαν στο εσωτερικό του τάφου χρονολογούν την πρωιμότερη ταφή του στα τέλη του 4ου αιώνα ή την αρχή του 3ου αιώνα π.Χ.
Μοναδικό για αρχαίο ταφικό μνημείο είναι το θέμα της ζωγραφικής σύνθεσης που απεικονίζεται στους 4 εσωτερικούς τοίχους του τάφου. Στην κύρια παράσταση η ανδρική μορφή που απεικονίζεται στο μέσο του δυτικού τοίχου ταυτίζεται πιθανότατα με τον νεκρό του τάφου. Κοιτά προς το θεατή και φορά ιμάτιο με έντονο κόκκινο χρώμα και στεφάνι στα μαλλιά. Στηρίζει το αριστερό πόδι του σε προεξοχή του εδάφους και στο δεξί χέρι κρατά βέργα που καταλήγει σε βαθυκύανη σφαίρα που είναι τοποθετημένη μέσα σε ανοικτό ξύλινο κιβώτιο.
Η μορφή του νεκρού,που ταυτίζεται με αστρονόμο.Λεπτομέρεια.
Στο βόρειο τοίχο εικονίζονται δύο καθιστές στεφανωμένες ανδρικές μορφές, η καλύτερα σωζόμενη από τις οποίες διαβάζει το κείμενο ενός παπύρου που ξετυλίγει με το δεξί χέρι. Άλλες δύο αντίστοιχες μορφές εικονίζονται στο νότιο τοίχο, ενώ ο καθιστός γενειοφόρος άνδρας στο μέσο του ανατολικού τοίχου σώζεται σε πολύ κακή κατάσταση.
Η ποικιλία των στάσεων των μορφών της παράστασης και η επιδεξιότητα στην απόδοσή τους μαρτυρεί τη σχεδιαστική ικανότητα του ζωγράφου, ενώ και οι χρωματιστές διαβαθμίσεις χρησιμοποιούνται με επιτυχία και αρμονία, κρατώντας τα εντονότερα χρώματα για την κύρια μορφή.
Κλειδί για την αποκρυπτογράφηση του θέματος της παράστασης είναι το κιβώτιο με την κυανή σφαίρα, η οποία πρέπει να ερμηνευτεί σαν απεικόνιση ουράνιου σώματος. Έτσι η παράσταση τοποθετείται στην αρχή μιας σειράς απεικονίσεων συναθροίσεων φιλοσόφων ή αστρονόμων οι οποίες σώζονται συχνότερα σε μεταγενέστερα έργα τέχνης του ελληνορωμαϊκού κόσμου και έχουν ως κεντρικό αντικείμενο αντίστοιχες σφαίρες.
Το ενδιαφέρον των Μακεδόνων για τις επιστήμες όπως η αστρονομία ήταν διαδεδομένο στα πρώιμα ελληνιστικά χρόνια και είναι γνωστό ότι ο Άρατος ο Σολεύς έγραψε το σημαντικό κοσμολογικό έργο του «Φαινόμενα» στην αυλή του Αντίγονου Γονατά, στην Πέλλα των μέσων του 3ου αιώνα π.Χ.
Κείμενο: Χάρης Τσούγγαρης - Αρχαιολόγος
© Εφορεία Αρχαιοτήτων Πέλλας - Αρχαιολογικό Μουσείο Πέλλας
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου